Özellikle geride bıraktığımız ilkbahar ve yaz aylarının beklenenden farklı bir iklimle seyretmiş olması bakla tarımını büyük ölçüde, zararlı yandan etkilemişti. Bu zarar hasattan sonra daha da iyi bir şekilde ortaya çıktı. Zira rekolte yapımından sonra pirincin kilo fiyatının Haziran’a oranla yüzde 30, mercimeğin fiyatının ise yine aynı döneme oranla yüzde 14 arttığını görüyoruz. Geride bıraktığımız seneye oranlar fiyatlar şu anda daha pahalı; durum böyle olunca 2016 senesinin ithalat izinlerinde de artırıma gidildi.
Yılın ilk aylarında yaşanan aşırı yağış ve don olaylarının etkisiyle pirinç ve kırmızı mercimek başta olmak üzere bir çok ürünün fiyatı artıyor. hurriyet.com.tr’den Gülseli Kenarlı’nın haberine göre; Pirincin market fiyatı 9 liraya dayanırken, kırmızı mercimeğin fiyatı 6.70 liraya kadar tırmandı. Üreticiler bu yıl pirinçte yüzde 20 rekolte kaybı yaşandığına dikkat çekiyor.
Buna karşılık, geçen yıl yaşanan rekolte kayıpları nedeniyle yıl başında kilosu 13.50 liraya kadar yükselen kuru fasulyenin fiyatı yüzde 30 düşerek 9.50 liraya çekildi.
Özellikle markalı ürünleri yüksek fiyatına satıyorlar
DHA’nın sorularını yanıtlayan Reis Gıda Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Reis, bu yıl çeltik hasatında kayıplar nedeniyle pirinç rekoltesinin yüzde 20 dolayında azaldığına dikkat çekti.
Buna karşılık bazı marketlerin kar oranları diğerlerine göre çok fazla olduğunu ifade eden Reis, Ancak marketlere, pirincin market karı dahil kilo satış fiyatının 6.90 lira olması lazım. Fasulyenin de fiyatı aynı. Bazı marketler bunu daha yüksek kâr marjıyla satıyor. Pirinçte yüzde 8 KDV vardır, fabrikadan çıkışta pirince yüzde 8 KDV koymanız lazım dedi.
Toprak Mahsulleri Ofisi’nin (TMO) ithalat izni olduğuna dikkat çeken Reis, 200 bin ton pirinç ithalat izni var. İthalata ihtiyaç olmadan, biz üretimi artırırsak bu fiyat artışları olmaz, spekülasyonlarda olmaz. Özellikle markalı ürünleri yüksek fiyatına satıyorlar diye konuştu.
Perakende noktaları buna zemin hazırlanıyor
Küçük boyda olan fasulye ve nohutların daha ucuza satıldığına dikkat çeken Reis, Yemek yapılacak iri boydaki ürünlerin fiyatı önemli. Ancak ithal ürünler nedeniyle iki farklı ürün fiyatlandırmada aynı kefeye konuyor. Bazı perakende noktaları buna zemin hazırlanıyor. Kırmızı mercimekte geçen seneye oranla kayıp olsa da, iç tüketimi karşılayacak oranda ürün var. Şu anda fiyatlarda yüzde 10 gerileme var dedi ve ekledi:
Türkiye’de üretilen bakliyat kalite ve lezzeti daha fazladır. Ancak Türkiye’de üretimde maalesef azalma var. Dekar başına üretimin azalmasıyla üretim düşüyor. Çiftçiler arasında maliyet farkları da var. Çiftçiye destek artarsa bu fiyatlar da geriye düşer. Pirinçte bu sene yüzde 20, kırmızı mercimekte hem ekim hem verimde azalma var. Buğdayda yüzde 10-15 oranında azalma var.
